ธรรม ๕ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 8 / 52

… ธัมมายตนะและธัมมธาตุฯ มนายตนะ อย่างเดียว กระจายออกไปด้วยสามารถแห่งวิญญาณธาตุ ๓ อย่าง ฯ [สังคหคาถา] ธรรม ๕ เหล่านี้ คือ รูป เวทนา สัญญา เจตสิกที่เหลือ และวิญญาณ ตรัสเรียกว่า ขันธ์ ๕ ฯ อนึ่ง ธรรมที่เป็นไปในภ…

เนื้อหานี้เสนอความเข้าใจเกี่ยวกับธรรม ๖๕ ที่สัมพันธ์กับเจตสิกและนิพพาน ในการศึกษาอุปาทานขันธ์ ๕ ร่วมกับการพิจารณาความสัมพันธ์ของทวารอารมณ์และธาตุที่มีอยู่ให้กว้างขวาง โดยชี้ให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่า

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 321 อย่างนั้น ๆ อีกอย่างหนึ่ง ชื่อว่านิวรณ์ เพราะอรรถว่า ปิดกั้นปัญญา จักษุ ฯ กาม กล่าวคือความกำหนดอย่างแรงกล้าในกามคุณ ๕ นั่นเอง เป็นฉ

บทความนี้กล่าวถึงนิวรณ์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นที่บทบาทของนิวรณ์ เช่น กามฉันทะและพยาบาท ในการปิดกั้นปัญญาและส่งผลต่อจิตใจ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงปัจจัยและสภาพที่ก่อให้

ન્ ය ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 334 ย่อมตื่นจากความหลับคือกิเลส หรือย่อมเบิกบานด้วยได้บรรลุมรรคผล เพราะไม่มีกิเลสกำเริบ ด้วยธรรมสามัคคี มีสติเป็นต้นอันใด ธรรม สาม

ในหน้าที่ 334 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี กล่าวถึงการตื่นจากกิเลส และการได้รับผลจากการมีธรรมสามัคคี โดยอาจารย์ได้อธิบายถึงโพชฌงค์ที่มีความสำคัญ โดยเฉพาะสติสัมโพชฌงค์ สภาพที่เรียกว่า ธรรมวิจัน หมายถึง การไต

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 369 เหตุปัจจัย ฯ มีคำอธิบายที่ท่านกล่าวไว้ว่า เป็นปัจจัยโดยฐานเป็นเหตุ คือเป็นปัจจัยโดยความเป็นเหตุฯ พึงทราบสันนิษฐานว่า ธรรมเป็น เครื่

เนื้อหานี้ว่าด้วยการศึกษาเหตุปัจจัยภายใต้ข้อคิดในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยอธิบายสิ่งที่เป็นเหตุและปัจจัย โดยเฉพาะธรรมทั้ง 5 ที่เป็นเครื่องค้ำจุนแก่รูปและนามธรรมในปวัติกาล รวมถึงการอธิบายเกี่ยวกับอารัมมณ

ธรรม สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ๑๗๒ ส่วนในพระรัตนตรัย รัตนะ ๓ คือพระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์ พระธรรม หมายถึงมรรค ผล นิพพาน และปริยัติ ย่อลงเป็น ๓ คือ ปริยัติธรรม ปฏิเวธธรรม ปริ

บทความนี้กล่าวถึงธรรมในพระพุทธศาสนา โดยแบ่งเป็นสามประเภท ได้แก่ ปริยัติธรรม ปฏิบัติธรรม และปฏิเวธธรรม ซึ่งหมายถึงขั้นตอนในการเรียนรู้และปฏิบัติธรรมให้เกิดผลอย่างถูกต้อง ธรรมที่ดีนำมาซึ่งความสุขและการห

…เหตุ มัตตัญญู รู้ประมาณ กาลัญญู รู้กาลเวลา ปริสัญญู รู้ บริษัท ตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประกอบด้วยธรรม ๕ ประการ ยังธรรมจักรอันยอด เยี่ยมให้เป็นไปโดยธรรมนั่นเที่ยวจักรนั้นอันสมณพราหมณ์เทพมารหรือพรหมไร ๆ ใน…

พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสถึงพระราชาจักรพรรดิที่ตั้งอยู่ในธรรม ทำให้พระราชาเป็นธรรมราชา ซึ่งมีความเคารพต่อธรรม มีธรรมเป็นธงและตราในการปกครอง พระองค์ทรงจัดการรักษาความสงบสุข โดยธรรมทั้ง 5 ประการ เป็นส่ว

ย ๓๔๖ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) พวกพาณิชกรรมทรัพย์เป็นต้นทุน ทรงอุดหนุนราชบุรุษด้วยเบี้ยเลี้ยงแลเบี้ยหวดให้มีกำลังเลี้ยง ตนแลขวนขวายในการงาน พวกชาวนาแลพวกพาณิชมีทางหาเลี้ยงชีวิตแล้ว ย่อม

เนื้อหาเกี่ยวกับการที่พระเจ้าแผ่นดินทรงดูแลและส่งเสริมพวกพาณิชและชาวนา โดยมีเบี้ยเลี้ยงช่วยคนหาเลี้ยงชีพ ทำให้ประชาชนไม่ประพฤติผิดกฎหมาย รัฐมีสันติสุข นอกจากนี้ยังเน้นความสำคัญของการบำรุงความสามัคคีใน

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) พ. ศ. ๒๔๗๗ ๓๔๗ ในปีนี้ (พ.ศ. ๒๔๗๗) จะเลือกธรรมมารับพระราชทานถวายวิสัชนา ๓ ประการ คือ ธัมมกามตา ความเป็นผู้ใคร่ธรรม ๑ อัตถกามตา ความเป็นผู้ใคร่ประโยชน์ ๑ รัฏฐาภิ

ในปี พ.ศ. ๒๔๗๗ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้เลือกธรรมมารับพระราชทาน โดยมุ่งเน้นที่ความเป็นผู้ใคร่ธรรม และอัตถกามตา ซึ่งสะท้อนถึงความมุ่งมั่นในคุณธรรมและความสำคัญของการรักษาธรรมในชีวิตประจำวัน การดำเนินชีว

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที 111 [อาหารแห่งปีติสัมโพชฌงค์] นัยเดียวกัน ตรัสว่า "ดูกรภิกษุทั้งหลาย มีอยู่ ธรรม ทั้งหลายอันเป็นที่ตั้งแห่งปีติสัมโพชฌงค์ การทำโยนิโสมนสิการให้ มากในธรรมเ

ในบทนี้พูดถึงการทำโยนิโสมนสิการซึ่งเป็นพื้นฐานในการเกิดปีติสัมโพชฌงค์ โดยเน้นความสำคัญของธรรมเป็นที่ตั้งของปีติและการบำเพ็ญบุญในทางกรรมฐานเพื่อเสริมสร้างปีติสัมโพชฌงค์. การแก้อรรถปาฐะบทร่วมถึงธรรมที่เ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที 130 กามนั้น แท้จริง ฌานนี้ชื่อว่าเป็นเหตุออกไปแห่งกามทั้งหลาย เท่านั้น เพราะเป็นทางก้าวล่วงกามธาตุ และเพราะเป็นปฏิปักษ์ ต่อกามราคะ ดังพระสารีบุตรกล่าวไว้

บทนี้พูดถึงการที่ฌานเป็นเหตุให้หลุดพ้นจากกามทั้งหลาย โดยอธิบายถึงธรรมชาติของเนกขัมมะ ซึ่งเป็นปฏิปักษ์ต่อกามราคะ ตามคำสอนของพระสารีบุตร นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงวิเวกที่เกี่ยวข้องและการเห็นคุณค่าของฌาน

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - - หน้าที่ 148 ทั้งหลาย เราจักแสดงอสังขตธรรม (ธรรมอันปัจจัยมิได้ประชุมทำขึ้น) แก่ท่านทั้งหลายด้วย เราจักแสดงสัจธรรม (ธรรมอันจริงแท้) ด้วย... ปารธรรม (ธรรมอันเป็นฝ

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการแสดงอสังขตธรรมและสัจธรรมที่เกิดจากปัจจัยรวมทั้งอานิสงส์ของการอุปสมานุสติซึ่งช่วยให้จิตไม่ถูกครอบงำด้วยราคะ โทสะ หรือโมหะ และสามารถดำเนินยต่อการเจริญสติ ซึ่งจะนำไปสู่การเกิดองค

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 32 หุ้มกระโหลกศีรษะ เปรียบเหมือนในหญ้ากุณฐะทั้งหลายอันเกิดอยู่ที่ยอด จอมปลวก ยอดจอมปลวกหารู้ไม่ว่าหญ้ากุณฐะทั้งหลายเกิดที่เรา หญ้า กุณฐะเล่าก็หารู้ไม่ว่า

เนื้อหาในบทนี้เน้นถึงความว่างเปล่าของธรรมและอัตตา โดยใช้การเปรียบเทียบกับสิ่งที่เกิดขึ้นในธรรมชาติ เช่น หญ้า กุญฐะ และเล็บ ซึ่งล้วนแต่ไม่มีตัวตนหรือวิญญาณ ทั้งยังแสดงให้เห็นถึงการที่สิ่งเหล่านี้ไม่สาม

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 34 เรา เสาทั้งหลายเล่าก็หารู้ไม่ว่าเราตั้งอยู่ในหลุมฉะนั้น ธรรม (คือ สิ่ง) ทั้งหลายนั้น ปราศจากความคิดคำนึงและไตร่ตรองถึงกันปละกัน อันฟันทั้งหลายเป็นโกฏฐ

ในหน้าที่นี้ได้มีการอธิบายถึงความไม่รู้ของร่างกายว่าได้รับการหุ้มจากหนังและเนื้อเป็นอย่างไร โดยการเปรียบเทียบกับพิณและหนังโคสด ซึ่งบ่งบอกถึงธรรมชาติที่ปราศจากความคิดและอัตตา ร่างกายถูกหุ้มไว้อย่างไร ไ

* | ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 35 อยู่ เนื้อเล่าก็หารู้ไม่ว่า โครงกระดูกถูกเราฉาบไว้ เปรียบเหมือนใน ฝา (เรือน) ที่พอกไว้ด้วยดินเหนียวก้อนใหญ่ ๆ ฝาหารู้ไม่ว่า เรา ถูกดินเหนียวก้อนให

บทความนี้พูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างกระดูกกับเอ็นในร่างกาย โดยเปรียบเทียบกับวัสดุต่าง ๆ เช่น ดินเหนียวและเถาวัลย์ ในการนำเสนอแนวคิดทางธรรมว่า ทั้งหมดนี้ไม่มีความคิดหรือการไตร่ตรองเกี่ยวกับกันและกัน อันเ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 37 ตั้งอยู่ อันบน ๆ เล่า ก็หารู้ไม่ว่า เราตั้งอยู่บนอันล่าง ๆ ฉะนั้น ธรรม (คือสิ่ง) ทั้งหลายนั่น ปราศจากความคิดคำนึงและไตร่ตรองถึง กันและกัน อันกระดูกเป็

เนื้อหาในภาค ๒ ตอน ๒ ของวิสุทธิมรรค สอนให้เราเข้าใจถึงความเชื่อมโยงระหว่างธรรมและโครงสร้างร่างกาย การไม่คิดคำนึงถึงซึ่งกันและกันในรูปแบบของกระดูกและเยื่อในกระดูกนั้น ทำให้เห็นถึงภาวะที่ว่างเปล่าจากอัต

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 39 คานหามเก่า” ฉะนั้น ธรรม (คือสิ่ง) ทั้งหลายนั่น ปราศจากความคิด คำนึงและไตร่ตรองถึงกันและกัน อันหัวใจเป็นโกฏฐาสแผนกหนึ่ง ในร่างกายนี้ไม่มีความคิด เป็นอั

ในหน้าที่ 39 ของวิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ กล่าวถึงธรรมชาติของร่างกายที่ปราศจากความคิดและการตั้งอยู่ของตับในระบบสรีระ โดยเปรียบเทียบถึงการไม่มีอัตตา และความเป็นของแข็งที่ไม่สามารถแยกสัตว์หรือวิญญาณได้

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 40 เรา และวักกะอยู่ พังผืดชนิดเปิดเผย หุ้มยึด (กล้าม) เนื้ออยู่ใต้หนังทั่วสรีระ ในวักกะ หทัย และเนื้อ (กล้าม) ทั่วสรีระกับพังผืดนั้น วักกะ หทัย และเนื้อ

ในข้อความนี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างเรา วักกะ และพังผืดที่หุ้มอยู่ในร่างกาย โดยไม่มีความคิดที่ชัดเจนระหว่างสิ่งเหล่านี้ ม้ามถูกอธิบายว่าเป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญในร่างกาย โดยที่ไม่มีการตระหนักถึงการเชื

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 42 เล่าก็หารู้ไม่ว่า เราอยู่ในรางเลือด ฉะนั้น ธรรม (คือสิ่ง) ทั้งหลาย นั่น ปราศจากความคิดคำนึงและไตร่ตรองถึงกันและกัน อันไส้ใหญ่ (นั่น) เป็นโกฏฐาสแผนกหนึ

ในบทนี้มีการพูดถึงการเปรียบเทียบระหว่างไส้ใหญ่และไส้น้อย โดยอธิบายว่าความคิดของอวัยวะเหล่านี้ปราศจากการคิดคำนึงถึงกัน ซึ่งสื่อถึงความเป็นอิสระจากอัตตาและการไม่มีวิญญาณที่แฝงอยู่ อาหารใหม่ถูกอธิบายว่าเ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 43 ท้องกับอาหารใหม่นั้น ท้องหารู้ไม่ว่า อาหารใหม่อยู่ในเรา อาหาร ใหม่เล่าก็หารู้ไม่ว่า เราอยู่ในท้อง เปรียบเหมือนในรากสุนัขที่อยู่ใน รางสุนัข รางสุนัขหาร

ในบทความนี้เราได้สำรวจความคิดเกี่ยวกับอาหารใหม่และอาหารเก่า ซึ่งอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างร่างกายและธรรมชาติที่อยู่ภายในนั้น โดยยกตัวอย่างการเปรียบเทียบระหว่างอาหารเหล่านี้กับสถานที่ต่างๆในร่างกาย เ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 45 กับดีไม่ติดที่ และถุงน้ำดีกับดีติดที่ สรีระหารู้ไม่ว่าดีไม่ติดที่อาบเราอยู่ ดีไม่ติดที่เล่าก็หารู้ไม่ว่าเราอาบสรีระอยู่ เปรียบ เหมือน ในน้ำมันที่ซาบ ข

บทเรียนนี้มุ่งเน้นการศึกษาเกี่ยวกับธรรมชาติในร่างกาย โดยการเปรียบเทียบระหว่างดีไม่ติดที่และเสมหะ ซึ่งทางธรรมมีความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนกับร่างกายและการดำรงอยู่ ไม่มีความคิดและการไตรตรองที่เกี่ยวข้อง เช่น